98 lat temu powstała Republika Czechosłowacka
cepol 28.10.2018 Warto przytoczyć słowa Grzegorza Kity napisane w związku z powstaniem Czechosłowacji na facebooku:
Dziś nasi sąsiedzi Czesi i Słowacy obchodzą 98 rocznicę powstania Czechosłowacji. Czesi mają dzień wolny od pracy, natomiast Słowacy tylko wspominają. Wynika to z tego iż oba te, kiedyś będące w jednym państwie narody mają inne wspomnienia z tzw I Republiki. Bardziej zorganizowani i mający większe tradycje państwowe Czesi, dominowali w nowym państwie. Natomiast mniejsi i nie mający prawie żadnych wzorów niezależności i katoliccy Słowacy, czuli się obco w państwie budowanym w opozycji wobec Rzymu na fundamencie ruchów husyckich kraju. Skomplikowana struktura narodowościowa (tak naprawdę, drugą mniejszością narodową w Czechosłowacji wtedy byli Niemcy) prowadziła do stałych napięć, których kumulacja nastąpiła w 1938 roku na słynnej Konferencji w Monachium rządzona przez Adolfa Hitlera Rzesza Niemiecka zagarnęła, przy aprobacie zachodnich sojuszników Czechosłowacji, znaczną część jej terytorium. Co było początkiem końca tego przedwojennego środkowo europejskiego państwa. Do dzisiejszego dnia tradycje państwa rządzonego przez prezydenta filozofa Tomasza Masaryka, są ważnym mitem państwowo-twórczym dzisiejszej Republiki Czeskiej.
Grzegorz Kita
Trzeba dodać, iż tegoroczne obchody tej rocznicy są na wskroś burzliwe. Spora część zaproszonych gości na uroczyste wręczanie państwowych odznaczeń przez prezydenta (politycy, artyści, wybitne osoby życia publicznego) zadeklarowała, iż w geście protestu nie dotrze na Praski Hrad. Wyrażają swój sprzeciw wobec zachowania prezydenta Zemana, który – jak twierdzą – nie chciał odznaczyć człowieka, który pierwotnie był wyznaczony do odznaczenia. Powodem było to, iż daleki krewny tej osoby, obecny minister kultury, Daniel Herman, spotkał się niedawno w Pradze z Dalajlamą, co – zdaniem Hradu (Czyli prezydenta i jego kancelarii) zaszkodziło stosunkom czesko-chińskim. Odznaczona osobą miał być Jiří Brady, Żyd, który przeżył Terezin i niemeicki obóz koncentracyjny KL Auschwitz, w 1949 roku wyemigrował do kanady i przez całe życie popularyzował historię Holocaustu. Niemniej Hrad zaprzecza, jakoby Brady miał zostać odznaczony orderem, co – jak się zdaje – potwierdza ambasada Kanady, gdyż Brady jako obywatel Kanady musiałby otrzymać zgodę władz kanadyjskich, by mógł otrzymać odznaczenie w obcym państwie. Kanadyjska ambasada nic o sprawie nie wie, oznacza to, iż sprawa nie zaistniała. Niemniej argument ten nie dociera do krytyków prezydenta Zemana i zorganizowali alternatywne obchody święta państwowego na Rynku Staromiejskim w centrum praskiej Starówki. Prezydent Miloš Zeman jest ostro krytykowany przez front kulturalny (aktorów, piosenkarzy, w ogóle intelektualistów określanych w Czechach jako „praska kawiarnia” – chodzi o salon). Padają nieprawdopodobnie skrajne oceny. Np. iż prezydent to zdrajca, że sprzeniewierzył się zasadzie suwerenności państwa itp. Dlatego „kawiarnia” organizuje alternatywne obchody, bojkotując uroczystości organizowane przez głowę państwa. W międzyczasie Bradyego postanowili docenić np. premier Sobotka, rektoraty niektórych uniwersytetów czy władze ratusza stolicy.
vp